Serbest Meslek Makbuzu (SMM) Hesaplama Aracı | Mikro

SMM hesaplama aracımızı kullanırken aklınıza takılabilecek konulardan bazılarını sizin için derledik.

Serbest Meslek Makbuzu (SMM) Nedir?

Serbest Meslek Makbuzu (SMM), serbest meslek erbaplarının mesleki faaliyetleri karşılığında elde ettikleri gelirleri belgelemek amacıyla düzenledikleri yasal bir evraktır.
Serbest meslek erbabıysanız, tüm tahsilatlarınızda Serbest Meslek Makbuzu kesme yükümlülüğüne sahipsiniz. Serbest Meslek Makbuzu hukuken yapılan tahsilatın kanıtı ve fiş/fatura muadilidir.
Eksiksiz ve iki adet doldurulan Serbest Meslek Makbuzu’nun aslı müşteriye verilir. KDV’de tahsilat değil tahakkuk esas olduğundan vergiyi doğuran durumlarda makbuz kesilmelidir.

e-SMM Nedir?

Serbest Meslek Makbuzu artık elektronik ortamda da hazırlanabilmektedir. Pek çok serbest meslek erbabı güvenli saklama ve daha doğru hesaplama yapma imkanları nedeniyle zorunlu olmadığı zamanlarda bile elektronik Serbest Meslek Makbuzu e-SMM kullanmayı seçiyor.
Artık e-SMM sadece talep edenlerin kullanacağı bir uygulama olmayıp 1 Ocak 2020 tarihinden itibaren kanunen zorunlu kılınmıştır. Belirtilen tarihten itibaren Serbest Meslek Makbuzu düzenlemesi gereken mükelleflerin, yani; noter hariç mali müşavir, avukat, doktor, mühendis, ve sanatçıların elektronik Serbest Meslek Makbuzu uygulamasına geçişleri zorunludur.

Serbest Meslek Makbuzu Nasıl Kesilir?

SMM düzenlemek için öncelikle vergi dairesine başvurarak serbest meslek mükellefiyeti kaydı oluşturulmalıdır. Ardından anlaşmalı matbaalardan makbuzlar bastırılır ve hizmet sunulduğunda bu makbuzlar doldurularak müşteriye verilir.
Ancak günümüzde, dijital dönüşüm süreciyle birlikte e-Serbest Meslek Makbuzu (e-SMM) uygulaması yaygınlaşmıştır. e-SMM düzenlemek için öncelikle e-imza veya mali mühür temin edilmesi gerekmektedir. Bu belgelerle Gelir İdaresi Başkanlığı’nın (GİB) e-Belge portalına veya Mikro Yazılım gibi özel entegratörlerin sistemlerine başvurarak e-SMM uygulamasına geçiş yapılabilir. e-SMM, kağıt makbuzla aynı hukuki geçerliliğe sahiptir.

Serbest Meslek Makbuzu Hesaplama Nasıl Yapılır?

Serbest Meslek Makbuzu hesaplamasının nasıl yapılacağını görmek için önce hangi tutarların makbuzda yer alması gerektiğini söylememiz gerekiyor.

• İlk olarak brüt hizmet tutarının bulunması gerekmektedir.
• Brüt tutardan stopaj yani gelir vergisi kesintisi çıkarılır. Bu bize net ücreti verir.
• Brüt ücret üzerinden KDV hesaplamamızın ardından hesapladığımız KDV’yi net ücrete eklediğimiz zamanda elde ettiğimiz değer, tahsilat tutarını verir.

Serbest Meslek Makbuzu Hesaplama Örneği

Bu hesabı somutlaştırmak adına basit bir örnek verelim.
Diyelim ki brüt hizmet tutarı 20000 lira olan bir hizmet verilmiş.
%20 stopaj durumunda 400 liralık kesinti gerçekleşmeli. Net ücretimiz 2000 – 400 = 1600 lira oldu.
Brüt ücret üzerinden hesapladığımız KDV’nin %20 olduğunu düşünürsek 400 liralık eklememiz gereken KDV söz konusu. Bu durumda 1600 + 400 = 2000 liralık bir tahsil edilecek tutar söz konusu olmaktadır.
Bu hesabı her defasında bu şekilde yapmak istemeyen serbest meslek erbapları, SMM hesaplama aracımızı kullanabilirler.

Serbest Meslek Makbuzu Nasıl Doldurulur?

Serbest meslek erbabı, hizmetin ifasından sonraki 7 gün içinde SMM kullanıyorsa matbu olarak, e-SMM kullanıyorsa dijital ortamda makbuzu hazırlayarak bir kopyasını hizmeti alan kişiye verir.

Serbest Meslek Makbuzunu Kim Düzenler?

Serbest Meslek Makbuzu (SMM), kendi nam ve hesabına çalışan serbest meslek erbapları tarafından düzenlenir. Avukatlar, doktorlar, diş hekimleri, veteriner hekimler, mühendisler, mimarlar, mali müşavirler, yazarlar, ressamlar ve benzeri serbest meslek mensupları bu kapsamda yer alır.

Makbuzda Hangi Bilgiler Bulunmalıdır?

Serbest Meslek Makbuzu (SMM) doldurulurken aşağıdaki bilgilerin eksiksiz ve doğru şekilde girilmesi gerekir:

• Makbuzu düzenleyen serbest meslek erbabının adı, soyadı veya iş yeri unvanı, adresi, vergi dairesi ve vergi kimlik numarası veya T.C. kimlik numarası.
• Müşterinin adı, soyadı veya unvanı, adresi, vergi mükellefi ise vergi dairesi ve vergi kimlik numarası veya T.C. kimlik numarası.
• Makbuzun düzenlenme tarihi (saat ve dakika dahil) ve belge numarası.
• Alınan hizmet bedeli, KDV ve varsa stopaj tutarları gibi mali detaylar.
• Serbest meslek erbabının imzası.

Stopaj Oranı Nedir?

Serbest Meslek Makbuzu’nda (SMM) stopaj oranı brüt tutar üzerinden %20 olarak uygulanır. Ancak Gelir Vergisi Kanunu’nun 18. maddesi kapsamındaki bazı serbest meslek faaliyetleri için bu oran %17 olabilir.

Serbest Meslek Makbuzunda Stopaj Kime Aittir?

Serbest Meslek Makbuzu’nda (SMM) stopaj, hizmet alan müşteri tarafından serbest meslek erbabı adına vergi dairesine muhtasar beyanname ile ödenir.
Bu uygulama vergi mükellefi olan müşteriler için geçerlidir. Eğer müşteri vergi mükellefi değilse, stopaj uygulanmaz ve yalnızca KDV hesaplanarak makbuz düzenlenir.