Muhtasar ve Prim Hizmet Beyannamesi (MUHSGK) Uygulanmaya Başladı

2017 yılında bazı pilot illerde başlatılan Muhtasar ve Prim Hizmet Beyannamesi (MUHSGK) uygulaması, gerekli eksiklikler belirlenene dek büyük şehirler için ertelenmekteydi. Sosyal Güvenlik Kurumu Başkanlığı’nın yaptığı duyuruya göre uygulama artık tüm Türkiye için bir erteleme ya da iptal olmaksızın 1 Temmuz 2020 tarihinde başladı.
Duyuruya göre, Muhtasar Beyanname ile Aylık Prim ve Hizmet Belgesinin birleştirilmesi ile oluşturulan Muhtasar ve Prim Hizmet Beyannamesi (MUHSGK) 1 Ağustos 2020 tarihi itibarıyla (Temmuz/2020 dönemine ait olup 26 Ağustos 2020 tarihine kadar yapılacak beyanlar ile) Türkiye genelinde uygulamaya açıldı.

MUHSGK ile İlgili Dikkat Edilmesi Gereken Noktalar

Peki MUHSGK ile ilgili hangi noktalara dikkat etmek, uygulamaya olan uyumun artırılması için neler yapmak gerekiyor?
Zirai tevkifat yapmayanlar ve çalıştırdıkları hizmet erbabı sayısı 10 ve daha az olanlar için vergilendirme dönemi

• Çalışanı olmayan ve zirai tevkifat yapmayan mükellefler 3 aylık vergilendirme dönemleri ile beyanname vermeye devam edecek.
• En az 1 sigortalı çalışanı olanlar aylık mükellefiyete dönecek.
• Haziran ayına ilişkin muhtasar beyannamesinde işçi çalıştırdığını beyan etmiş ve vergilendirme dönemi 3 aylık olan mükellefler, aylık olarak vergilendirilecek.

MUHSGK’de Vergi Tevkifatı Kısmını Doldurma Yöntemleri

1-10 arası sigortalı çalıştıran mükellefler beyannamenin vergi tevkifatı ile ilgili bölümünü doldururken iki yöntem kullanabilir.

• 1-10 sigortalı çalışanı olanların bu metotları uygulamak için vergi dairesine herhangi bir bildirimde bulunması gerekmiyor.

1. Yöntem

10 ve daha az işçi varsa 3 aylık dönemin ilk ve ikinci aylarında beyannamenin yalnızca “SGK Bildirimleri” kısmı, üçüncü ayda da hem “SGK Bildirimleri” hem de vergi tevkifatları ile ilgili kısımları doldurularak beyanname yollanabilir.

2. Yöntem

1 ila 10 sigortalı çalışanı bulunan mükelleflerimiz “SGK Bildirimleri” ile birlikte vergi tevkifatlarını da aylık dönemler halinde beyan edebilirler.
Bu durumda tahakkuk eden vergilerin, beyan edildiği ayda ödenmesi gerekmektedir.

1003A ve 1003B kodlu Muhtasar ve Prim Hizmet Beyannamelerinin Kullanımı

1003A Kodlu Muhtasar ve Prim Hizmet Beyannamesi: 1003A kodlu Muhtasar ve Prim Hizmet Beyannamesi vergi kesintileri ile sigorta primlerinin birlikte bildirilmesine mahsustur, genel kullanıma açıktır. Vergi kesintileri ve çalıştırılan sigortalıların prim ile hizmet bilgileri bu beyanname ile beyan edilecek. Vergi kesintisi yapmak zorunda olmayan, yalnızca çalıştırdığı sigortalıların prim ve hizmet bildirimlerini yapmak için 0003 gelir stopajı mükellefiyeti açtıranlar 1003A kodlu Muhtasar ve Prim Hizmet Beyannamesini kullanacak.
1003B Kodlu Muhtasar ve Prim Hizmet Beyannamesi: 1003B kodlu Muhtasar ve Prim Hizmet Beyannamesi 340 sıra numaralı Vergi Usul Kanunu Genel Tebliğine göre beyannamelerini kendileri gönderebilen mükelleflerin çalıştırdıkları sigortalılara ilişkin hem vergi kesintileri hem de sigorta primlerini, kurum politikaları gereği, ücret ödemeleri dışında kalan diğer vergi kesintilerinden ayrı olarak beyan etmek istemeleri durumunda kullanabilecekleri beyannamedir. Bunun için vergi dairesinden 0095 vergi türünden mükellefiyet açtırmaları ve “MuhSGK Özel Yetki” kullanıcısı tanımlı şifre almaları gerekiyor. Şifreyi alan mükellefler, 1003A kodlu beyannamede çalıştırdıkları sigortalılara ilişkin prim ve hizmet bilgileri ile ücretlere ilişkin vergi kesintilerini beyan edemeyecek.

Aile Sağlığı Merkezlerinin SGK Kayıtlarındaki NACE Kodlarının Kontrolü

Aile Sağlığı Merkezleri, SGK mevzuatına göre adi ortaklık veya gerçek kişi olarak tescil ediliyor. Hazine ve Maliye Bakanlığı’nın düzenlemelerine göre, Aile Sağlığı Merkezindeki doktorlardan birisi adına 0003 gelir stopaj mükellefiyeti tesis edilmesi gerekiyor.
Bu yüzden bağlı olunan Sosyal Güvenlik İl Müdürlüğünde Aile Sağlığı Merkezi tescilinde yer alan NACE kodu “8621.02-Aile ve toplum sağlığı merkezleri tarafından sağlanan yatılı olmayan genel hekimlik uygulama faaliyetleri (yatılı hastane faaliyetleri ile ebeler, hemşireler ve fizyoterapistlerce gerçekleştirilen paramedikal faaliyetler hariç)” olmasına dikkat edilmesi gerekiyor.Aile Sağlığı Merkezlerinin NACE kodlarının farklı olursa beyanname gönderilemez. İşte bu nedenle aile hekimliklerinin NACE kodunun doğru olması çok önemli.

Kazancı Basit Usulde Vergilendirilen Mükelleflerin MUHSGK Beyannamelerinin Gönderilmesi için Yapılacaklar

Vergi kesintisi yapma zorunluluğu olmamakla birlikte 5510 sayılı kanuna göre çalıştırdıkları sigortalıların prime esas kazanç ve hizmet bilgilerini beyan etme zorunluluğu olan basit usulde vergilendirilen mükellefler, bağlı oldukları vergi dairesine başvurup 0003 Gelir Stopaj mükellefiyeti tesis ettirmek mecburiyetinde.

• 0003 Gelir Vergisi Stopajı mükellefiyeti vergi dairesine bizzat başvurularak ve İnteraktif Vergi Dairesi (İVD) üzerinden talep edilebiliyor. Bunun için İVD’ye kimlik no ve şifre bilgileri ile giriş yapıldıktan sonra “İşlem Başlat / Mükellefiyet İşlemleri / Muhtasar ve Prim Hizmet Beyannamesi Gelir Stopaj Mükellefiyeti Açılış Dilekçesi” ile başvuruda bulunulabilir. Dilekçenin verilmesi ile ilgili detaylı bilgilere yukarıda linkini paylaştığımız kılavuzdan da erişebilirsiniz.

Muhtasar ve Prim Hizmet Beyannamesi Vergilendirme Dönem Değişikliği

Vergilendirme dönemi 3 aylık olan mükelleflerden Nisan-Haziran/2020 dönemi Muhtasar Beyannamesinde 3. ay (Haziran ayı) için asgari ücretli veya diğer ücretli çalıştırdığını beyan edenlerin vergilendirme dönemi Başkanlık tarafından “aylık” olarak değiştirildi. Bu nedenle, ilgili mükelleflerin İnteraktif Vergi Dairesi’nden durumlarını kontrol etmesi gerekiyor.

• Mükelleflerin İnteraktif Vergi Dairesi’nde yaptığı kontrol sonucunda dönem değişikliği yapılmadığı anlaşılanlar ile Haziran ayında çalışanı bulunmayan ancak Temmuz ayında sigortalı istihdam etmeye başlayan mükelleflerin İnteraktif Vergi Dairesi üzerinden “Dönem Değişikliği Dilekçesi” vermesi gerekiyor. Konuyla ilgili detaylı bilgi https://ebeyanname.gib.gov.tr/muphb4.pdf adresindeki kılavuzda bulunuyor.

Apartman Yönetimleri ve Kolay İşverenlik Uygulaması

Apartman yönetimlerinin, yönetimlerine bağlı olarak çalıştırdıkları sigortalılar için Muhtasar ve Prim Hizmet Beyannamesi’ni vermeleri gerekiyor.
Beyannamede vergi bölümünün boş; SGK bilgileri bölümünün ise dolu olması lazım.
Ancak SGK Kolay İşverenlik Uygulaması’na geçen apartman yönetimlerinin Muhtasar ve Prim Hizmet Beyannamesi göndermelerine gerek bulunmuyor. Bu yöntemi kullanmak isteyen apartman yönetimleri, e-bildirge şifreleri ile aşağıdaki adresten giriş yapıp başvuruda bulunabilir:
(https://uyg.sgk.gov.tr/IsverenSistemi/)

• Bu işverenler için e-Bildirge v.2 uygulaması açık tutulacak ve geriye yönelik belge düzeltmeleri ile yasal süresi dışındaki aylık prim ve hizmet belgelerini e-Bildirge v.2 uygulaması vasıtasıyla göndermeleri sağlanacak. Aynı zamanda tahakkuklar otomatik oluşturulmakla birlikte cari aya ilişkin belgelerini gönderebilmeleri veya otomatik olarak oluşan tahakkuklarında değişiklik yapabilmeleri için ilgili dönemi takip eden ayın 21’i ila 23’ü arasında e-Bildirge v.2 uygulaması açılacak. Bu tarih aralığı dışında cari ay bildirimleri için ise e-Bildirge v.2 uygulaması kapalı olacak.
• Kolay işverenliğe geçmemiş apartman yönetimleri, MUHSGK Beyannamesini e-Beyanname uygulaması üzerinden gönderebilir.
• Kolay işverenlik yöntemini seçmeyen apartman yönetimleri, apartmanın bulunduğu yere göre yetkili vergi dairesine başvurmalı ve 0003 Gelir Vergisi Stopaj mükellefiyeti tesis ettirmeli. Ayrıca vergi numaralarının da SGK sistemlerinde tescile işlenmiş olması gerekiyor. Tescil kütüklerinde vergi numaraları olmazsa beyanname verilemez; bu nedenle vergi kimlik numaralarının kayıtlı olup olmadığı ile doğru olup olmadığı kontrol edilmeli.
• 0003 Gelir Vergisi Stopajı mükellefiyeti, vergi dairesine bizzat başvurularak ve İnteraktif Vergi Dairesi üzerinden talep edilebilir. Bunun için İVD’ye kimlik no ve şifre bilgileri ile giriş yapıldıktan sonra “İşlem Başlat / Mükellefiyet İşlemleri / Muhtasar ve Prim Hizmet Beyannamesi Gelir Stopaj Mükellefiyeti Açılış Dilekçesi” ile başvuruda bulunulabilir. Dilekçenin verilmesi ile ilgili detaylı bilgilere yukarıda linkini paylaştığımız kılavuzdan da erişebilirsiniz.
• Apartman yönetimlerinden Muhtasar ve Prim Hizmet Beyannamelerini e-Beyanname veya İnternet Vergi Dairesi uygulaması (intvrg.gib.gov.tr) üzerinden kendileri göndermek isteyenlerin bağlı oldukları vergi dairesine başvurarak e-Beyanname gönderme yetkisini içeren şifre alması gerekiyor. Beyannamelerini 3568 Sayılı Kanunda belirtilen meslek mensupları aracılığıyla göndermek isteyen apartman yönetimleri, meslek mensubu ile aracılık sözleşmesi imzalamalı.

Ev Hizmetlerinde Sigortalı Çalışanlarının Durumu

5510 sayılı Kanunun 4. maddesinin 1. fıkrasının (a) bendi kapsamında ev hizmetlerinde sigortalı çalıştırmakta iken 5510 sayılı Kanunun Ek 9. maddesi kapsamına geçen işverenlere ait tahakkuklar otomatik olarak oluşturuluyor. Bu nedenle bu işverenler MUHSGK göndermeyecek.
Ancak 5510 sayılı Kanunun Ek 9. maddesi kapsamına geçmeksizin iş yeri sicil numarası üzerinden ev hizmetlerinde çalışan sigortalılarını e-Bildirge sisteminden SGK’ya bildiren işverenler, sigortalı bildirimlerini 2020/Temmuz ayından itibaren MUHSGK ile yapacak.

Yetkili Vergi Dairesi: Evde bakıcı veya temizlik işçisi çalıştıran, yazlık evinde bekçi çalıştıran, özel yatında personel çalıştıran, özel inşaatlarda işçi çalıştıranların (Kolay İşverenlik ile Ek 9 Ev Hizmetlerine geçenler hariç) 0003 türünden vergi mükellefiyeti açılacak vergi dairesi:

a. Başka işleri dolayısıyla 0003 Gelir Stopaj Vergisi mükellefiyeti olanlar: Uzun süredir mükellefiyeti olanlar, verecekleri Muhtasar ve Prim Hizmet Beyannamesine çalışan sigortalıların sigorta primleri ve kazançları toplamı, meslek adları ve kodları ile prim ödeme gün sayılarını beyannameye ekleyerek beyanname vermek zorunda.

b. Türkiye’de ikamet edenlerden vergi mükellefiyeti olmayanlar: Gerçek kişiler ikametgahının bulunduğu yer vergi dairesine 0003 Gelir Stopaj mükellefiyeti tesis ettirmek zorundadır. 0003 Gelir Vergisi Stopajı mükellefiyeti vergi dairesine bizzat başvurularak talep edilebileceği gibi İnteraktif Vergi Dairesi üzerinden de başvuru yapılabilir. Bunun için İVD’ye kimlik no ve şifre bilgileri ile giriş yapıldıktan sonra “İşlem Başlat / Mükellefiyet İşlemleri / Muhtasar ve Prim Hizmet Beyannamesi Gelir Stopaj Mükellefiyeti Açılış Dilekçesi” ile başvuruda bulunulabilir. Dilekçenin verilmesi ile ilgili detaylı bilgilere https://ebeyanname.gib.gov.tr/muphb3.pdf adresindeki kılavuzdan da erişebilirsiniz.

c. Türkiye’de ikamet etmeyenlerden vergi mükellefiyeti olmayanlar: Türkiye’de ikamet etmeyenlerin, Türkiye’de çalıştırdıkları sigortalının bağlı olduğu SGK merkezinin olduğu vergi dairesinde mükellefiyet açtırması gerekiyor.

Sigorta Bildirimleri Bölümündeki Gün Bilgisine İlişkin Hatanın Düzeltilmesi

“Prim Ödeme Gün Sayısı”, ay/dönem içindeki çalışmaları tam olan için ay/dönemin kaç gün olduğuna bakılmaksızın (ay/dönemin 28, 29, 30 veya 31 gün olması dikkate alınmaksızın) sisteme 30 gün olarak girilmelidir.
Bazı iş günlerinde çalışılmaması ve çalışılmayan günler için ücret alınmaması durumunda çalışılmayan günler ayın gün sayısına göre ilgili ay/dönemdeki gün sayısından çıkartılarak prim ödeme gün sayısı belirlenecek.
Konuyla ilgili olarak ayrıntılı bilgiler şu adresteki kılavuzun 4.2.12 maddesinde yer alıyor: https://ebeyanname.gib.gov.tr/muphb1.pdf

Eksik Adres Bilgisinin Düzeltilmesi

“UAVT adresi bulunamadı.” şeklinde hata alanlar, aşağıdaki adresten sisteme girip adreslerini tanımlamak zorunda. Adresleri UAVT sisteminde kayıtlı olmayanlar, bir kereliğine “Ulusal Adres Veri Tabanında işyerinin adres bilgilerine ulaşılamamıştır.” kutucuğunu işaretlerse bu uyarı mesajını almazlar.

Sigorta Bilgileri Bölümündeki Tescil Hatalarının Düzeltilmesi

Muhtasar ve Prim Hizmet Beyannamesinin gönderilmesi sırasında iş yeri sicil sıra numarası, eski şube kod, yeni şube kod, il kodu, sigortalı T.C. kimlik numarası, sigortalı adı/soyadı, gün, kazanç gibi zorunlu alanların eksiksiz ve doğru olarak sisteme kaydedilmesi ve gönderilmesi gerekiyor. Bu bilgiler hatalı olursa beyanname onaylanamaz. Bu durumlarda hatalı girişlere ilişkin mesaj gönderilir.
“Soyadı bilgileri hatalıdır.”, “Ad bilgisi hatalıdır.”, “TC Kimlik Numarası, Sicil Numarası bilgileri hatalıdır.” gibi sigortalının tesciline ilişkin hatalar için şu adresten gerekli düzeltmeler yapılmalıdır: https://uyg.sgk.gov.tr/SigortaliTescil/amp/loginldap

Vergi Kimlik Numarası ile SGK İş Yeri Sicil Numarasının Eşleştirilmesi Gereği

Muhtasar ve Prim Hizmet Beyannamesi verilirken sorun yaşanmaması için vergi kimlik numarası ile prim ve hizmet bilgileri bildirilecek SGK işyeri sicil numaralarının İnternet Vergi Dairesinde “Mükellef İşlemleri” modülünde “Mükellef Dosyası” altındaki “SGK 4/1-a İşyeri Sicil Bilgileri” bölümünden kontrol edilmesi; eksik veya hatalı iş yeri bilgilerinin bağlı olunan SGK merkezine başvurularak düzeltilmesi gerekiyor.

MUHSGK’ya İlişkin Diğer Hususlar

Bu hususlar şöyle:

• Bankaların kayıtlı işyerlerinin SGK sistemindeki tescil bilgileri (faaliyette bulunulan sektör alanı) “BANKA” olarak güncellenirse banka merkezinden gönderilen beyannameler, tüm şubeleri içerecek biçimde gönderilebilir.
• e-Bildirge v.2 üzerinden sadece Genel Bütçe kapsamındaki kamu idareleri bildirge gönderebilir. Genel Bütçe kapsamındaki kamu idareleri dışında kalan işverenler ise e-Bildirge v.2 üzerinden bildirge gönderemez; e-Beyanname sistemi üzerinden muhtasar ve prim hizmet beyannamesi gönderebilir.
• Toplu İş Sözleşmesine (TİS) ilişkin belgeler e-Bildirge v.1’den verilmeye devam edilecek.
• 2020/6 ve öncesi için geriye yönelik belgeler (B TAHAKKUK NEDENİ) e-Bildirge v.2 den gönderilecek. 2020/7 ve sonrası dönemleri için Muhtasar ve Prim Hizmet Beyannamesi kullanılacak. Muhtasar ve Prim Hizmet Beyannamesi ile gönderilen çalışanlara ilişkin geriye yönelik bilgiler işveren intrada ilgili Kurum ünitesinin onayına düşecek.
• SGK sistemlerinde, tescilde genel bütçe olarak işaretlenmiş ve e-Bildirge v.2 uygulamasından Aylık Prim ve Hizmet Belgesi göndermiş ancak daha sonra tescildeki genel bütçe kodu kaldırılmış iş yerleri için MUHSGK gönderilmek istenildiğinde “Diğer ortamdan verilmiş belgeniz var, belge veremezsiniz.” uyarısı verilmeden Muhtasar ve Prim Hizmet Beyannamesi gönderilmesine izin verilecek.
• Beyannamenin vergi kesintileri ile ilgili bölümleri için Gelir İdaresi Başkanlığı adına Vergi İletişim Merkezi (189) veya [email protected] adresinden gerekli teknik ve mevzuat desteği veriliyor. Beyannamenin “SGK Bildirimleri” bölümü ile ilgili olarak Sosyal Güvenlik Kurumu adına Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler İletişim Merkezi (170) veya [email protected] adresinden gerekli hizmetler veriliyor.