Maaş Bordrosu Nedir? Nasıl Alınır?

Bu yazımızda, maaş bordrosu nedir ve nasıl alınır sorularını cevaplıyoruz.

Maaş Bordrosu Nedir?

Maaş bordrosu, bir çalışanın belirli bir dönem için aldığı maaşın ayrıntılarını ve bileşenlerini gösteren belgedir. Genellikle aylık olarak hazırlanır.
Maaş bordrosu, çalışanın aldığı maaşın detaylı bir özetini sağlar ve işverenle çalışan arasındaki finansal işlemlerin kaydını tutar. Bu belge, çalışanların maaşlarını hesaplama sürecinde kullanılır ve aynı zamanda çalışanların maaşlarının doğruluğunu kontrol etmelerine olanak tanır.

Maaş Bordrosu Nereden Alınır?

Maaş bordrosu almak için, işyerine gitmeniz ve maaşınızı alacağınız tarihte maaş bordrosu istemeniz gerekir.
Eğer işyerinizde bir muhasebe departmanı varsa, orada maaş bordrosu talebinde bulunabilirsiniz. Eğer işyerinizde bir muhasebe departmanı yoksa, işyeri sahibi veya yöneticisiyle iletişim kurarak maaş bordrosu talebinde bulunabilirsiniz.
Maaş bordrosu talebiniz kabul edilirse, işyeri tarafından size bir maaş bordrosu verilecektir.

1 Yıllık Maaş Bordrosu Nasıl Alınır?

1 yıllık maaş bordrosu, bir işyerinde çalışan bir kişinin bir yıl boyunca aldığı maaş ve ödenen vergilerin gösterildiği bir belgedir. Bu belge, çalışanların bir yıl içinde aldıkları maaşların ödeniş şekillerini, ödenen vergileri ve diğer yükümlülükleri gösterir ve kanıtlar.

1 yıllık maaş bordrosu almak için, işyerine gitmeniz ve maaşınızı alacağınız tarihte 1 yıllık maaş bordrosu talebinde bulunmanız gerekir. Bu işlemi bir muhasebe departmanından, iş yeri sahibinizden ya da yöneticinizden isteyebilirsiniz.

Not: Eğer çalıştığınız işyeri bir yıl içinde kapandıysa veya çalıştığınız işyerinden ayrıldıysanız, 1 yıllık maaş bordrosu almak için işyerine gitmeniz ve talepte bulunmanız gerekmez. Eğer bu durumlar söz konusu ise, işyerinin muhasebe departmanı veya yöneticisi size 1 yıllık maaş bordrosu vermeyi düşünebilir.

Özel Sektör Maaş Bordrosu Nereden Alınır?

Özel sektörde çalışan kişiler maaş bordrosunu almak için çalıştıkları kurumun insan kaynakları ile iletişime geçerek maaş bordro talebinde bulunabilirler. Memurlar ise maaş bordro taleplerini E-devlet üzerinden sorgulayabilirler. Aynı zamanda, bu sistemde geçmişe yönelik maaş bordroları da görülebilir.

• E-devlet üzerinden özel sektör maaş bordrosu almak için öncelikle sisteme giriş yapmalısınız.
• E-hizmetler kısmından ya da arama kısmından e-bordro sorgulaması yapın.
• Daha sonra, Maliye Bakanlığı E-Bordro Sorgulama hizmetine tıklayarak karşınıza gelen ekrandan görüntülemek istediğiniz bordroyu seçmeniz yeterli olacaktır.

4A Maaş Bordrosu Nereden Alınır?

4A maaş bordrosu, bir işyerinde çalışan bir kişinin 4A sigortalı olduğunu gösterir. 4A sigortalı çalışanlar, işyerinin ödediği sigorta primlerinin bir kısmını kendileri öderler.
4A maaş bordrosu, çalışanın maaşının ödeniş şeklini, ödenen vergileri ve diğer yükümlülükleri gösterir.

4A maaş bordrosu almak için, işyerine gitmeniz ve maaşınızı alacağınız tarihte 4A maaş bordrosu talebinde bulunmanız gerekir.
4A Maaş bordronuza E-devlet sistemi üzerinden de bakabilirsiniz. Bunun için aşağıdaki 4 adımı takip etmeniz gerekir.

1. E-devlet sitesine girin.
2. T.C. Kimlik numaranızı ve şifrenizi girin.
3. E-hizmetler sekmesine tıklayın.
4. Maliye Bakanlığı Hizmetler sekmesinde yer alan E-bordro sekmesine tıklayarak maaş bordronuza erişebilirsiniz.

Emekli Maaş Bordrosu Nasıl Alınır?

Emekli maaş bordrosu almak için, emekli olduğunuzu doğrulamak adına gerekli belgeleri toplamanız ve Emekli Sandığı’na giderek maaş bordrosu talebinde bulunmanız gerekir.
Emekli Sandığı, emekli maaşı vermekle yükümlü bir kurumdur ve emekli maaş bordrosu taleplerini değerlendirir. Emekli Sandığı’na giderek maaş bordrosu talebinde bulunabilmek için aşağıdaki belgeleri getirmeniz gerekir:

• Emekli olduğunuzu doğrulamak için gerekli belgeler (örneğin emekli olma koşullarını sağladığınızı gösteren bir belge)
• Kimlik belgesi (nüfus cüzdanı veya pasaport)
• İkametgah belgesi
• Banka bilgileri (maaşınızın ödeneceği banka hesap numarası ve şube kodu)

Emekli Sandığı, maaş bordrosu talebinizi değerlendirdikten sonra size bir emekli maaş bordrosu verir. Emekli maaş bordrosu almak için Emekli Sandığı’na bir kez gitmeniz yeterlidir; daha sonra maaş bordrosu almak için tekrar Emekli Sandığı’na gitmenize gerek yoktur.

Maaş Bordrosu Nasıl Hazırlanır?

Maaş bordrosu hazırlamak için gerekli bilgilerin eksiksiz şekilde bordroya eklenmesi ve bordronun hatasız olarak hesaplanması gerekir.

Maaş Bordrosunda Hangi Bilgiler Yer Almalı?

Maaş bordrosunda genelde şu temel bilgiler bulunur:

• Çalışanın adı ve kimlik bilgileri
• Çalışma dönemi
  Brüt maaş
• Vergi kesintileri
• Sosyal güvenlik kesintileri
• Diğer kesintiler
• Net maaş
• Ödeme detayları (çalışana hangi tarihte ve hangi hesap veya ödeme yöntemiyle maaşın ödendiği)
• Alınıyorsa çocuk yardımı gibi ek ödemeler

Bordrolarda Dikkat Edilmesi Gereken Unsurlar Nelerdir?

Maaş bordrosu hazırlarken dikkat edilmesi gereken noktaları şöyle özetleyebiliriz:

• Gerekli tüm bilgilerin eksiksiz ve doğru şekilde işlenmesi.
• Bordronun oluşturulduğu dönem ve tarih bilgisinin doğruluğunun kontrol edilmesi.
• İş yeri sicil numarasının belirtilmesi.
• Yasal ve özel kesintilerin oranlarının doğru şekilde belirtilmesi.
• Bordro hazırlandıktan sonra, çalışana ibraz edilip imzalatılması.
• Bordronun içerik ve biçim bakımından iş ve sosyal güvenlik kanunlarına uygun şekilde hazırlanması.
• 5 kişiden az işçi çalıştıran işletmelerde, maaş çalışanlara elden verilse dahi işçinin bordroyu imzalaması yasal olarak zorunludur. 5 kişiden fazla insanın çalıştığı işletmelerde ise maaş ödemeleri banka hesapları aracılığıyla yapılmalıdır. Aksi bir uygulama, idari para cezasına tabidir. Böyle bir durumda her ay her çalışan başına ödenecek idari para cezası, 2024 yılı itibarıyla 5.004 TL’dir.

Bordro Nasıl Hesaplanır?

Ücret bordrosu hesaplanırken hem işçiden hem de işverenden yapılan bazı kesintiler vardır ve hesaplamanın bu kesintiler göz önüne alınarak yapılması gerekir.
Kesinti oranlarını aşağıdaki tabloda inceleyebilirsiniz:

Brüt ücret x İş kazası sigortası prim oranı

Kesinti Türü	Açıklama	Oran/Formül
İşçiden Yapılacak Olan Kesintiler
SGK Prim Ödemesi (İşçi Payı)	Brüt tutarın işçiye düşen SGK prim payı	Brüt tutar x %14
İşsizlik Sigortası Ödemesi (İşçi Payı)	Brüt ücretin işçiye düşen işsizlik sigortası payı	Brüt ücret x %1
Gelir Vergisi Matrahı	Brüt ücret - (SGK işçi payı + işsizlik sigortası işçi payı)	Formül: Brüt ücret - (Brüt tutar x %14 + Brüt ücret x %1)
Gelir Vergisi Kesintisi	Gelir vergisi matrahı üzerinden belirlenen oranlar dahilinde	Matrah x Belirlenen Oran
Diğer Kesintiler	Vergi dışındaki yasal kesintiler veya özel kesintiler	Belirlenen Tutar
İşverenden Yapılacak Olan Kesintiler
SGK Prim Ödemesi (İşveren Payı)	Brüt tutarın işverene düşen SGK prim payı	Brüt tutar x %15,5
İşsizlik Sigortası Ödemesi (İşveren Payı)	Brüt ücretin işverene düşen işsizlik sigortası payı	Brüt ücret x %2
İş Kazası ve Meslek Hastalığı Sigortası Primi	Brüt ücret x İş kazası sigortası prim oranı
Diğer Ödemeler	İşverenin yaptığı ek ödemeler, primler vb.	Belirlenen Tutar

Brütten Nete Bordro Hesaplama

Brüt ücretten net maaş hesaplanırken yukarıda oranları verilen kesintiler göz önünde bulundurulur.
Netten brüte maaş şu formülle hesaplanır:
Net Maaş = Brüt Maaş – (SGK Primi + İşsizlik Primi + Gelir Vergisi + Damga Vergisi)

Netten Brüte Bordro Hesaplama

Netten brüte maaş hesaplanırken de aynı şekilde yasal kesintilere başvurulur. Dolayısıyla nette brüte maaş hesaplama formülü şu şekildedir:
Brüt Maaş = Net Maaş + SGK primi + İşsizlik Primi + Gelir Vergisi + Damga Vergisi

Bordro Hesaplama Örneği

Örneğin, brüt maaşın 10,000 TL olduğunu varsayalım.
Brüt maaş üzerinden yapılan kesintiler şu şekilde hesaplanır:

• SGK Primi (İşçi Payı): %14
  | 10,000 TL x 0.14 = 1,400 TL
• İşsizlik Sigortası Primi (İşçi Payı): %1 | 10,000 TL x 0.01 = 100 TL
• Gelir Vergisi Matrahı: 10,000 TL - (1,400 TL + 100 TL) = 8,500 TL
• Gelir Vergisi: Sadece örnek için, %15 gelir vergisi ödeneceğini varsayalım: 8,500 TL x 0.15 = 1,275 TL
• Damga Vergisi: %0.759 | 10,000 TL x 0.00759 = 75.9 TL

Net maaş, brüt maaştan toplam kesintilerin çıkarılmasıyla bulunur.
Toplam Kesintiler:
1,400 TL (SGK) + 100 TL (İşsizlik Sigortası) + 1,275 TL (Gelir Vergisi) + 75.9 TL (Damga Vergisi) = 2,850.9 TL
Net Maaş:
10,000 TL - 2,850.9 TL = 7,149.1 TL

2024 Yılı Normal Çalışan Bordro Parametreleri

Başlıklar halinde nceleyelim:

Asgari Ücret

• Aylık Brüt: 20.002,50 TL
• Günlük Brüt: 666,75 TL
• Aylık Net: 17.002,12 TL
• İşverene Maliyeti: 23.502,94 TL

Ücretliler İçin Gelir Vergisi Dilimleri

2024 yılı için vergi dilimi oranları şöyle:

• 110.000 TL’ye kadar: %15
• 110.000 TL - 230.000 TL arası: 16.500 TL + %20
• 230.000 TL - 870.000 TL arası: 40.500 TL + %27
• 870.000 TL - 3.000.000 TL arası: 213.300 TL + %35
• 3.000.000 TL’den fazlası: 958.800 TL + %40

Engellilik İndirimi

1. Derece: 6.900 TL
2. Derece: 4.000 TL
3. Derece: 1.700 TL

Daha fazla ayrıntıya engellilik vergi indirimi yazımızdan göz atabilirsiniz.

SGK Taban ve Tavan Ücretleri

• SGK Taban (Aylık): 20.002,50 TL
• SGK Tavan (Aylık): 150.018,90 TL

Diğer Bilgiler

• Kıdem Tazminatı Tavanı: 41.828,42 TL
• Vergiden Müstesna Yemek Bedeli: 170 TL
• Ücretlilerde Damga Vergisi: Binde 7,59
• Sigorta Primine Esas Kazanç Tutarından İstisna Olan Yemek Parası (Günlük): 157,69 TL
• Çocuk Yardımı (Aylık): 400,05 TL
• Aile Yardımı (Aylık): 2.000,25 TL