İade Faturası Muhasebe Kaydı Nasıl Yapılır?

Bu yazıda, birçok işletmenin yaşadığı ürün ve hizmet iade işlemleri için kesilmesi gereken fatura hangisidir, nasıl kesilir ve muhasebe kaydı nasıl yapılır sorularını yanıtlayacağız.

İade Faturası Nedir?

İade faturası kısaca, herhangi bir kişinin satın aldığı ürün ya da hizmetleri iade etmesi durumunda kesilen faturaya verilen isimdir.
İade faturası, iade edilen ürün veya hizmet ve bedellerinin oranları esas alınarak düzenlenir. İade faturası aynı zamanda yanlış fatura kesilmesi durumunda da düzenlenebilir.
Yanlış kesilen faturayı düzeltmek için iade faturası hazırlanır, ardından ürün iade edilir. Ürünün iade edilmesinden sonra doğru faturayla yeniden satış işlemi gerçekleştirilmesi gerekir. Her ne kadar ismi iade faturası olsa da bir malın satılması, üretilmesi veya tedarik edilmesi karşılığında düzenlenip kesilmemesinden ötürü bu belge aslında bir fatura çeşidi değildir.

İade Faturasını Kim Keser?

Yukarıda da belirttiğimiz üzere iade faturası; bir ürünün üretimiyle, satışı ya da tedarik edilmesiyle düzenlenmediğinden dolayı bir fatura çeşidi olarak kabul edilmez.
İade faturasını alıcının kendisi düzenlemelidir. Alıcı, satın aldığı ürünün hepsini veya belli bir kısmını herhangi bir sebepten dolayı iade etmesi halinde, iade faturası keser ve işlemini muhasebeleştirmiş olur.
Örneğin bir şirketinizin olduğunu ve herhangi bir üreticiden 3 birim ürün aldığınızı düşünelim. Bu ürünün 2 birimini veya hepsini herhangi bir nedenle satıcıya iade etme kararı aldığınız zaman bir iade faturası hazırlayıp keserek, malı iade ettiğinizi belgeleyebilirsiniz. Bu sayede iade işleminizi muhasebeleştirmiş olursunuz.

İade Faturasında Bulunması Gereken Bilgiler Nelerdir?

İade faturasında bulunması gereken bilgiler şunlardır:

• Satıcının faturasındaki seri numarası ve tarihi
• İade edilen ürünün miktarı
• İade edilen ürünün birim bedeli
• İade edilen ürünün toplam bedeli

İade Faturası Keserken Nelere Dikkat Edilmelidir??

İade faturası kesmek için dikkat edilmesi gereken hususlar şunlardır:

• İade faturası kesmek için satış faturası koçanı ya da e-Fatura kullanılmalıdır. İade faturası için farklı bir koçan bulunmaz.
• İade faturasının geçerli sayılabilmesi için Maliye Bakanlığı veya noter onaylı olması gerekir.
  Fatura üzerinde “İade Faturasıdır” ibaresi yer almalıdır.
• İade faturası, alıcı tarafından satıcıya kesilir. İade faturasında yer alan ürün bedelinin, satın alma yapılırken kesilen faturada bulunan ürün fiyatı ile aynı olması dikkat edilmesi gereken önemli bir husustur. Ürün alındığı bedelden iade edilmelidir. Ürünün sadece bir bölümünün iade edildiği durumda, asıl faturada yer alan birim fiyata bakılarak iade edilecek bölümün karşılığı hesaplanır. Bu hesaba göre bedelin iadesi yapılır.
• Satış faturasındaki koşullarla iade faturasındaki koşulların birbiriyle örtüşmesi gerekir.
• İade faturasının açık veya kapalı düzenlenmesi konusu, alıcı ve satıcı arasında kurulan ticari ilişkiye göre değişiklik gösterir.

İade Faturasına İrsaliye Düzenlenir mi?

İade faturasında da satış işlemlerinde yapıldığı gibi sevk işlemleri için sevk irsaliyesi düzenlenmelidir.

e-Faturada İade Faturası Nasıl Düzenlenir?

e-Faturada iade faturası düzenleyebilmek oldukça kolaydır. e-Faturada “Temel Fatura” seçilerek fatura tipinin de “İade” olarak işaretlenmesi gerekir. Bu işlemlerin ardından fatura bilgileri girilir.

İade Faturasının Muhasebe Kaydı Nasıl Yapılır?

Satın alınan ürünün iadesinde alıştan iade fatura türü tercih edilmelidir. Satılan ürün için satıcıya iade faturası gelmişse, satıştan iade faturası düzenlemesi gerekir.

Satıştan İade Muhasebe Kayıtları

Şirketler, çeşitli sebeplerden dolayı satışını yaptıkları malların alıcılar tarafından iadesinin yapılmasıyla karşılaşır. Satıştan iade muhasebe kayıtlarındaki şartlar şu şekildedir:

• Satılan ürünün sağlam ya da bozuk şekilde iade edilmesine göre
• Ürünün iade edilme zamanının üstünden geçici vergi dönemleri geçip geçmediğine göre
• Bir önceki yılda satışının gerçekleşmesi ve cari yılda iadesinin yapılmasına göre değerlendirilmesi ve muhasebe kaydı yapılması gerekiyor.

Alış İadeleri Muhasebe Kayıtları

Şirketler, satın aldıkları hammadde, ticari mal, tüketim malları gibi ürün ve hizmetlerin çeşitli sebeplerden dolayı iadesini yapmak isteyebilir. Bu durumda alış iadeleri muhasebe uygulamaları şu şekildedir:

• Ürün alım iadelerine göre
• Tüketim malzemelerinin iadelerine göre
• Hizmet alımlarının iadelerine göre değerlendirilimesi ve muhasebe kayıtlarının yapılması gerekiyor.

Hizmet İadesinde “İade Faturası” Düzenlenir mi?

Hizmetin gerçekleştirilmesinden önce faturanın düzenlenip bedelin tahsil edilmesi durumunda, ürün iadesinde olduğu gibi iade faturası düzenlenmelidir.

---

Bu yazımız da ilginizi çekebilir: Alıştan İade Muhasebe Kaydı ile Satıştan İade Muhasebe Kaydı Nedir?