e-Ticaret Nedir? Bilmeniz Gerekenler Nelerdir?

Aklınıza bir iş fikri düştüğünde, asıl meşakkatli kısmın fikri bulmaktan çok onu uygulamakla ilgili olduğunu fark etmişsinizdir. Aniden sizi bulan o milyonluk fikri diğerlerinden ayıran ne? Fikriniz gerçekten uygulanabilir mi? Arkadaşlarınıza anlattığınızda sizinle paylaştıkları yorumlar gerçekçi mi?
Bu yazıda size kısaca e-ticaret kavramından bahsedecek, e-ticaret nasıl yapılır gibi soruların cevaplarını derleyecek, sonra da e-ticaret yapmaya karar vermeden önce kendinize sormanızı önerdiğimiz soruları listeleyeceğiz.

e-Ticaret Nedir?

e-Ticaret kavramına aşina olmayanımız yok. Ticaretin dijital ortamda çevrimiçi olarak yapılan versiyonu olan e-ticaret, 90’lı yılların ortasında, dünyada internetin hızla yayılmaya başlaması sonucu ortaya çıkmıştır.
Peki, e-ticaret nedir? OECD (İktisadi İşbirliği ve Kalkınma Teşkilatı) tarafından “Sayısallaştırılmış yazılı metin, ses ve görüntünün işlenmesi ve iletilmesine dayanan, kişileri ve kurumları ilgilendiren tüm ticari işlemler” şeklinde tanımlanan e-ticaret kavramı; Dünya Ticaret Örgütü tarafından ise “Mal ve hizmetlerin üretim, reklam, satış ve dağıtımlarının telekomünikasyon ağları üzerinden yapılması” olarak açıklanır.
Özetle ticaretin elektronik versiyonu olan e-ticaret; kişi ve kurumların elektronik ortamda buluşması, ödeme süreçlerini yerine getirmesi, mal veya hizmetin teslimi, satış sonrası bakım, destek hizmetlerinin temini vb. süreçleri içerir. Ürün tasarımından üretimine, tanıtımının yapılmasından tüketiciye pazarlanmasına pek çok aşamayı kapsar. Her türden mal ve hizmetin e-ticareti yapılabilir.

e-Ticaret Nasıl Yapılır?

Eğer e-ticaret yapmaya başlamak istiyorsanız ve e-ticaret işlemleri nedir gibi soruların cevabını arıyorsanız, aşağıda derlediğimiz ipuçları sizin için faydalı olabilir:

• İş Planı Hazırlama: İlk adım olarak, işinizi planlamalısınız. Hangi ürünleri veya hizmetleri satacağınızı belirleyin, hedef kitlenizi tanımlayın ve rekabet analizi yapın.

• Hukuki İşlemler: e-Ticaret işinizi yasal olarak kurmanız önemlidir. Ticaretinizi gerçekleştireceğiniz bir işletme türü seçin (şahıs şirketi, limited şirket vb.) ve yerel yasal düzenlemelere uygun olarak işlemlerinizi tamamlayın. Vergi kaydınızı ve gerekli izinleri almayı unutmayın. e-Ticaret şirketi kurmak ile ilgili tüm ayrıntılara, yukarıdaki linke tıklayarak erişebilirsiniz.

• Web Sitesi Oluşturma: Bir e-ticaret işi için profesyonel bir web sitesi oluşturmanız gerekir. Bir web tasarımcı veya platformlar aracılığıyla kendiniz bir e-ticaret sitesi oluşturabilirsiniz. Web siteniz kullanıcı dostu olmalı, güvenli bir ödeme sistemi içermeli ve ürünlerinizin tanıtımı için uygun özelliklere sahip olmalıdır.

• Ürün Stoklama: e-Ticaret işinizde satacağınız ürünleri stoklamalısınız. Bu, ürünlerinizi depolamak için bir depo veya lojistik hizmet sağlayıcısı ile anlaşma yapmanızı gerektirebilir.

• Güvenli Ödeme Sistemi: e-Ticaret işinizde müşterilerinizin güvenli bir şekilde ödeme yapabilmesi için güvenilir bir ödeme sistemi kurmanız gerekmektedir. Kredi kartı ödemeleri, PayPal gibi ödeme seçeneklerini kullanabilirsiniz.

• Lojistik ve Kargo: Müşterilerinize ürünleri güvenli ve zamanında teslim etmek için lojistik ve kargo süreçlerini yönetmelisiniz. Taşıma ve teslimat seçeneklerini belirlemeli, nakliye partnerleriyle anlaşma sağlamalısınız.

• Pazarlama ve Reklam: e-Ticaret işinizin başarılı olabilmesi için pazarlama ve reklam faaliyetlerine önem vermelisiniz. İnternet reklamları, sosyal medya pazarlaması, arama motoru optimizasyonu (SEO), e-posta pazarlaması gibi yöntemleri kullanarak markanızı ve ürünlerinizi tanıtabilirsiniz.

• Müşteri Hizmetleri: Müşteri memnuniyeti e-ticaret işi için çok önemlidir. Müşteri sorularını yanıtlamak, iade ve değişim süreçlerini yönetmek gibi konularda etkili müşteri hizmetleri sağlamalısınız. Canlı sohbet, e-posta veya telefon gibi iletişim kanallarıyla müşterilerinizle iletişimde olmalısınız.

• Analiz ve İyileştirme: İşinizin performansını izlemek ve geliştirmek için analiz araçları kullanmalısınız. Satış verileri, trafik analizi, müşteri davranışları gibi verileri düzenli olarak izleyerek, pazarlama stratejilerinizi ve iş süreçlerinizi optimize edebilirsiniz.

e-Ticaret Türleri Nelerdir?

e-Ticaret, içinde pek çok çeşidi ve farklılığı barındıran bir şemsiye kavram olarak düşünülebilir. e-Ticaret türlerine hakim olmak, işletmenizin yönelimini ve hedeflerini belirlerken son derece önemli olabilir.

• B2C (Business-to-Consumer): Bu e-ticaret türünde, bir işletme (satıcı) ürün ve hizmetlerini bireysel tüketicilere doğrudan sunar. Örnek olarak bir online perakende mağazasının tüketicilere ürün satması düşünülebilir.
• B2B (Business-to-Business): B2B e-ticaretinde, bir işletme diğer işletmelere ürün veya hizmetler sağlar. Burada, bir işletme diğer bir işletmeyle iş yapabilir, ürünleri toptan satabilir veya işbirliği yapabilir. Örneğin, bir tedarikçinin bir üreticiye hammadde sağlaması.
• C2C (Consumer-to-Consumer): C2C e-ticaretinde, bireyler arasında doğrudan ticaret gerçekleşir. Bu türde, bir platform veya pazar yeri aracılığıyla bireyler kendi kullanılmış ürünlerini satıp satın alabilirler. e-Ticaret sitesi olarak öne çıkan eBay veya Sahibinden gibi platformlar C2C e-ticaretin örnekleridir.
• C2B (Consumer-to-Business): C2B e-ticaretinde, bireyler ürün veya hizmetlerini işletmelere sunarlar. Bu türde, bireylerin yetenekleri, becerileri veya içerikleri karşılığında işletmelerden ödeme alması söz konusu olabilir. Örneğin, bir blog yazarı, bir şirkete içerik üretimi sağlayabilir.
• B2A (Business-to-Administration): B2A e-ticaret, işletmelerin kamu kurumlarına veya idari kurumlara ürün veya hizmet sağladığı bir türdür. Bu türde, örneğin bir şirket, bir devlet kurumuna elektronik olarak mal veya hizmet sunabilir.
• G2C (Government-to-Consumer): G2C e-ticaret, bir devlet kurumunun veya kamu hizmetinin doğrudan tüketicilere sunduğu hizmetlerin elektronik olarak gerçekleştiği bir türdür. Örnek olarak, devlete ait bir web sitesinden vergi ödeme işlemi yapmak verilebilir.
  

e-Ticaret Yapmaya Karar Vermeden Önce Kendinize Sormanız Gereken Sorular Nelerdir?

Aslında, bir e-ticaret sitesi kurup onu yönetmekle, fiziksel olarak mağaza açıp oradan satış yapmak arasında verdiğiniz emek ve harcadığınız zaman açısından pek bir fark olduğunu söyleyemeyiz. İş, fikri bulup siteyi kurmakla bitmiyor.
Ürün stoğu, çalışan yönetimi, mobil desteği, müşteri sadakati, iyi bir kullanıcı deneyimi derken işinizle ilgili ilgilenmeniz gereken onlarca ayrı başlık var. Aşağıdaki soruların hiçbirinin doğru ya da yanlış bir cevabı olmadığını hatırlatalım. Fakat bu soruları, fikrinizin uygulamaya uygun olup olmadığını ölçen bir test olarak düşünür ve hepsine size makul gelen cevaplar verebilirseniz, belki de her şey daha kolay ilerler.

Bu fikir bir ihtiyacı karşılıyor, bir problemi çözüyor mu?

Her fikir iyi olabilir ama o fikri değerli yapan şey, birçok kişi için ortak bir ihtiyacı karşılaması ya da bir sorunu çözmesidir. Diyelim ki fikriniz kişisel bir ihtiyacınızdan doğdu. Peki bu ihtiyaç, başkaları için de anlamlı mı? Anlamlıysa, öncelikli mi?

Pazarda bu fikri daha önce uygulamış birileri var mı?

Rekabet ve rekabetin büyüklüğü işletmenizin bekası için çok önemli. Doğru adımları atmak için potansiyel pazarınızın büyüklüğünü bilmelisiniz.

Sizin ürün ya da hizmetinizi benzerlerinden ayıracak şey ne?

Rakibiniz ister olsun, ister olmasın, ürün ya da hizmetinizin sadece sizin işletmenize özel bir niteliği olmalı. Bu sizi yalnızca benzerlerinizden ayırmakla kalmaz, aynı zamanda tercih edilme sebebiniz de olur.
Ayrıca, satmayı planladığınız ürün ya da hizmete, gelecekte ne kadar ihtiyaç duyulabileceğine dair bir araştırma yapmanız da elinizi güçlendirir.

Fikri nasıl uygulayabilirsiniz?

Fikir ne kadar önemliyse, o fikri layıkıyla uygulamak da en az onun kadar önemli. Diyelim ki, ilk üç soruya yanıtlarınız hazır. Peki ürün ya da hizmetinizi nasıl ve nerede üreteceksiniz? Kullanışlı ve kaliteli olacak mı?

Sermayeniz yeterli mi?

Diğer şirketlerin arasında öne çıkmak için, pazarlama ve e-ticaret faaliyetlerinize destek veren, verimli biçimde planlanmış bir sermayeye ihtiyacınız olacak. Sermayenizi planlarken web site için SSL sertifikalarını, domain ve hosting ücretlerini, ödeme sistemlerinin kurulumunu; bunların haricinde de stok ve ürün tedariğini, pazarlama ve reklam çalışmalarını ve çalışan maliyetlerini hesaba katmalısınız.

Pazarlama stratejinizi belirlediniz mi? İş modeliniz kârlı olacak mı?

Fikirlerinizden kârlı bir kazanç sağlamayı hedeflediğinizi varsayıyoruz. Gelir seviyesi ve kârlılığı devamlı analiz edip iş modelinizi buna göre şekillendirmezseniz, fikrinizin çok da bir önemi kalmaz. Fiyatlandırmanız, maliyetleriniz, satış biçiminiz, talep beklentiniz ve daha pek çok şey, iş modelinizin getirisini hesaplamakta belirleyici olacaktır.
Peki üretimi nasıl verimli kılabilirsiniz? Orijinal bir pazarlama stratejisi belirlediniz mi? İyi bir müşteri hizmetleri departmanı oluşturabilecek misiniz?

Potansiyel müşterilerinizi ne kadar tanıyorsunuz? Müşteri hizmetlerinizi nasıl yöneteceksiniz?

Hedef kitlenizi tanımak ve onlarla sağlıklı bir iletişim kurmak size yalnızca daha çok satış ve kârlılık değil, aynı zamanda sürekli ve sadık müşteri getirir. Peki siz hedef kitlenizi belirlediniz mi? Onları tanıyor ve satın alma alışkanlıklarını biliyor musunuz? Size soru sorduklarında onlara nasıl ve ne hızda cevap vereceksiniz? Peki, müşteri bilgilerinizi güvende tutabilecek misiniz?

e-Ticaret sitenizi nasıl kuracaksınız?

Sitenizin hem sizin hem de müşterilerinizin ihtiyacına uygun, iyi bir kullanıcı deneyimi sağlayacak bir yapıda olması önemli. Peki siteniz için bir web geliştiriciden mi yardım alacaksınız yoksa, size çeşitli şablonlar sunan bir SaaS çözümü mü kullanacaksınız?

Ödeme alma, faturalama ve (varsa) kargolama süreçlerinizi nasıl yöneteceksiniz?

Ödemelerinizi hangi sistemle gerçekleştireceğinizin kararını verdiniz mi? Bu sistemin güvenilirliğinden emin misiniz? Eğer mal satacaksanız, kargolama ve faturalama süreçlerini nasıl gerçekleştireceksiniz? Ön muhasebe yazılımlarını araştırdınız mı?
Eğer gelir ve gider takibini güvenilir bir ön muhasebe programıyla yapmak ve enerjinizi işinizi büyütmeye saklamak istiyorsanız, işletmeniz için en uygun Mikro Yazılım programlarına göz atabilirsiniz.

Aldığınız trafiği analiz edecek misiniz?

Artık müşterilerin satın alma kararının neredeyse her bir aşaması çevrimiçi gerçekleşiyor. Sizin de bu aşamaları izleyip analiz etmenizi sağlayacak pek çok dijital araç var. Bu araçların kullanımı hakkında bilginiz var mı? İşletmeniz için iş zekasının öneminin farkında mısınız? Tüm bu başlıklar, işletmenizin başarısını ölçmeniz için de çok önemli.